Aynı anda iki tarımsal kalkınma kooperatifine ortak olunur mu?

 23. Hukuk Dairesi         2013/154 E.  ,  2013/323 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)

Taraflar arasındaki yönetim kurulu kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-K A R A R-

Davacılar vekili, müvekkillerinin davalı kooperatifin üyesi iken 2003 yılında istifa ettiklerini, istifaları kabul edilirken tekrar kooperatife üye olmak istenildiğinde 20 iş günü içinde ortak olarak alınılacağına dair kooperatifin karar aldığını, müvekkillerinin üye olmak için kooperatife başvuruda bulunup sermaye payını banka hesabına yatırdıklarını, üye olmak için tüm şartları haiz oldukları halde gerekçe gösterilmeden taleplerinin reddedildiğini, müvekkilerinin anasözleşmenin 9. maddesindeki şartlara sahip olduğunu ileri sürerek, yönetim kurulunun üye olma taleplerinin reddine dair kararın iptali ile müvekkilinin kooperatife üye olmasına hükmen karar vermesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, mahkeme kararı ile hükmen üye yapılması şeklinde bir uygulamanın yasada olmadığını, yönetim kurulunun 25.12.2009 tarihli kararının hukuka uygun olduğunu, davacıların anasözleşmedeki şartları taşımadığını, halen Bulak Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi'ne üye olduklarını savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davacıların davalı kooperatif anasözleşmesinin 9/c maddesindeki şartları taşımadığından üyeliklerinin reddine dair yönetim kurulu kararında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.

Dava, yönetim kurulunun üyeliğe kabul etmeme kararının iptali ile üyeliğin hükmen tescili istemine ilişkindir.

Davalı S.S. ... Kooperatifi'ne ait anasözleşmenin 5. maddesinde "Kooperatifin çalışma bölgesi ...dür" hükmü düzenlenmiş, yine aynı sözleşmenin ortaklığa girme şartları ve ek ödemelere ilişkin 9. maddesinin b bendinde "5. maddede belirtilen çalışma bölgesi içinde en az bir yıl ikamet etmiş olmak" aynı maddenin c bendinde ise" aynı bölgede başka bir tarımsal kalkınma kooperatifinin ortağı olmamak" hükmü düzenlenmiştir.

Mahkemece, davalı kooperatifin anasözleşme hükümleri değerlendirilerek bir hüküm kurulması gerekirken, ... ...ve ... Genel Müdürlüğü'nün hukuki bir bağlayıcılığı bulunmayan ve anasözleşmenin 9. maddesine aykırı düşen 21.12.2010 tarihli yazısındaki " ...bir şahsın çalışma bölgeleri farklı olsa da aynı anda iki tarımsal tarımsal kalkınma kooperatifine ortaklığı mümkün görünmemektedir" görüşüne ve aynı yöndeki bilirkişi raporuna itibarla yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.

Mahkemece, davacıların farklı çalışma bölgelerinde aynı anda iki tarımsal kalkınma kooperatifine ortak olmalarının mümkün olduğu, 9. maddenin buna engel olmadığı gözetilerek, S.S. ...Kalkınma Kooperatifi ve S.S. ... Kooperatifi'nin aynı çalışma bölgesi içinde olup olmadığı, bu Kooperatifler aynı çalışma bölgesi içinde değil iseler, davacıların davalı kooperatifin çalışma bölgesinde en az bir yıl ikamet edip etmedikleri hususları üzerinde durulması, diğer anlatımla davalı kooperatif anasözleşmesinin 9. maddesindeki ortaklık şartlarını taşıyıp taşımadıkları araştırılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 23.01.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.